Son kullanma tarihi geçmiş, bayatlamış bir tarayıcı kullanıyorsanız. Mercedes kullanmak yerine tosbaya binmek gibi... Websiteleri düzgün görüntüleyemiyorsanız eh, bi zahmet tarayıcınızı güncelleyiniz. Modern Web standartlarını karşılayan bir tarayıcı alternatifine göz atın.
Yurt dışında ikamet eden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ile bir yıldan fazla süre için Türkiye’de ikamet izni almış yabancı uyruklular evlat edinme başvurularını doğrudan Genel Müdürlüğe, yurt dışında ikamet eden yabancı uyruklular ise bulundukları ülkenin evlat edinme ile ilgili merkezi otoritelerine yaparlar. Yurt dışında ikamet eden T.C. uyruklu ve yabancı uyrukluların dosyaları Genel Müdürlükçe hazırlattırılır.
Türkiye’de ikamet eden T.C. vatandaşı müracaatçıların başvuruları sürekli ikamet ettikleri ilin İl Müdürlüklerine yapılır. Evlat edinmek üzere başvuran ailelerde eşlerden birinin 29 yaşını doldurmuş veya 4 yıldan beri evli olması gerekir. Bu özelliklerdeki aileler dosyaları tamamlandıktan sonra sıraya alınır.Ancak 30 yaşını veya 5 yıllık evlilik süresini doldurmadan aileye çocuk yerleştirilmez.
Evlat edinmek üzere İl Müdürlüklerine müracaat eden kişilerin tek olarak, eşlerin ise birlikte yazılı dilekçeleri alınır. İlk görüşme formu birlikte doldurulur. Müracaatçılara evlat edindirilen çocukların özellikleri ile evlat edinmenin sosyal ve hukuki sonuçları hakkında bilgi verilir. Evlat edinmek üzere başvuran kişiler sonuçta verilecek karar ne olursa olsun evlat edinme işlemlerine ilişkin tüm yükümlülükleri kabul etmiş sayılır.
Evlat edinmek üzere müracaat edenler başvuru tarihi esas alınmak suretiyle sırayla incelenir. Ancak müracaatçının isteklerine uygun çocuk (büyük yaş,kardeş,sağlık sorunu,özür,...)bulunması halinde inceleme sırası öne alınabilir.
Evlat edinmek üzere müracaat edenler en geç 6 ay içerisinde ikamet adreslerinde (yeterli bilgi toplanıncaya kadar ve gerekli görülen hallerde belgelerle desteklenerek) ziyaret edilerek sosyal incelemeleri yapılır. Bu süre müracaatların çok yoğun olduğu dönemlerde bir defaya mahsus olmak üzere 6 ay daha uzatılabilir. İncelemede evlat edinmek üzere müracaat edenlerle birlikte, çocukları ve yaşadıkları başka kişiler varsa (yakın aile çevresi de dahil)onların da kişilik, eğitim, kültürel özellikleri, ekonomik yapıları, sağlık durumları, aile bireylerinin birbirleriyle ve çevreyle olan ilişkileri, evlat edinmek istedikleri çocuğun özellikleri, çocuktan beklentileri, bakım ve yetiştirme, evlat edinmeye bakış açıları,aday ebeveynin dışında çocuğun sorumluluğunu üstlenebilecek diğer kişiler,evlat edinilecek çocuğa sağlanacak olanaklar,...ve sosyal inceleme raporundaki diğer konuları içeren kapsamlı bir sosyal inceleme raporu en az beş görüşme sonucu hazırlanır. Raporun olumlu olması halinde 13 üncü maddede belirtilen belgeler en geç bir ay çerisinde hazırlatılır. Bu süre içinde meşru mazereti olmaksızın gerekli belgeleri tamamlamayanların dosyaları iptal edilir.
Evlat edinme dosyası içinde yer alan belgeler hiçbir şekilde başvurana iade edilmez.
İptal Şekli ve Nedenleri
Evlat edinme başvuruları aşağıdaki nedenlerle iptal edilebilir;
Evlat edinmek isteyenlerin durumları evlat edinmeye uygun bulunmadığı takdirde sosyal hizmet uzmanının yapacağı bir görüşme ile müracaatçıya açıklanır. Sonuç gerekçeli bir yazı ile müracaatçıya bildirilir.Başvuranın yazının tebliğinden itibaren 15 gün içinde itiraz hakkı vardır.İtiraz edilen veya incelemeyi yapan sosyal hizmet uzmanı tereddüt ettiği dosyaları İl Müdürü yada vekilinin başkanlığında sosyal hizmet uzmanlarından oluşan bir komisyonda görüşülmesini isteyebilir.Komisyon tarafından en geç bir ay içinde karar verilir.Bu tür dosyalar hakkında komisyon kararı esas alınır.
Yurt dışında ikamet eden ailelerin dosyalarının Uluslararası Sosyal Hizmetler Teşkilatı aşamasında aileden kaynaklanan nedenlerle tamamlanamaması halinde bir daha işleme konulamamak üzere iptal edilir.
Aileden kaynaklanan nedenlerle herhangi bir aşamada iptal edilen dosyalar bir daha işleme konulmaz. Ancak sosyal hizmet uzmanı ve ailenin ortak kararı ile askıya alınan ve iptal edilen dosyalar bu gruba dahil değildir.
Evlat edinmesi uygun görülen müracaatçılar, kendilerine gösterilen çocuğu evlat edinmeye karar verip, bir süre misafir ederek baktıktan sonra ciddi sağlık nedeni dışında çocuğu geri vermek isterlerse, başvuruları bir daha kendilerine çocuk verilmemek üzere iptal edilir.
Evlat edinmesi uygun görülen ve gerekli belgelerini tamamlayan müracaatçılar başvuru tarihi esas alınmak koşuluyla sıraya alınır. Sıralamanın tespitinde başvuru tarihinin yanı sıra ailelerin istedikleri çocuğun özellikleri de (yaş, cinsiyet, kardeş olması, sağlık vb.) etken olabilir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Vatandaşları da bu kapsam içinde değerlendirilir. En az beş yıl süre ile Kurumumuz bünyesinde çalışan personele, bekleme süresinin iki yılı aşması halinde, iki yılın bitiminde istediği özellikte çocuk yerleştirilir.
Her ikisi de yabancı uyruklu ailelere her yol denendiği halde çeşitli nedenlerle Türkiye’de evlat edindirilemeyen çocuklar yerleştirilir. Üç yaşından büyük çocukları evlat edinecekler için eşlerden birinin Türkçe bilme şartı aranır. (Türkçe bilme koşulu T.C vatandaşları için de geçerlidir.)
Evlat edinmesi uygun görülen müracaatçılara kendi istedikleri özelliklerde çocuk gösterilir. Gösterilebilecek çocuk sayısı en fazla üçtür.
Evlat edinme işlemleri hakkında sadece başvuranlara(ebeveyn adaylarına) ve evlat edinmede yetkili birimlere bilgi verilir.Bunların dışında hiç kimseye yazılı yada sözlü bilgi verilmez.
Evlat edinme ile ilgili kayıtlar, belgeler ve bilgiler mahkeme kararı olmadıkça veya evlat edinilen istemedikçe hiçbir şekilde açıklanamaz.Evlat edindirilecek çocukların aileleri ile evlat edinenler birbirleriyle karşılaştırılmaz. Evlat edinen hakkında çocuğun öz ailesine bilgi verilmez. Ancak evlat edinen isterse çocuğun öz ailesi hakkında bilgi edinmek hakkına sahiptir.
Evlat edindirilecek çocuğun kardeşi olması halinde mümkün olduğunca birlikte evlat edindirilmelerine yada birbirlerine yakın ikamet eden ve birbirleriyle görüştürebilecek ailelere yerleştirilmelerine özen gösterilir. Bu özellikteki çocukları birlikte evlat edinmek isteyen ailelerde sıralamaya bağlı kalınmaz. İlinde evlat edindirilemeyen bu çocuklar hakkında Genel Müdürlüğe bilgi verilir.
İl Müdürlükleri ancak kendi illerinde ikamet eden müracaatçıların dilekçelerini kabul edebilir. Ayrıca Yurt dışında ikamet eden T.C vatandaşları ile illerinde ikamet eden yabancı uyrukluların dilekçelerini Genel Müdürlüğe iletmek üzere kabul eder. İllerinde 0-6 yaş grubu çocuk yuvası olmaması durumunda İl Müdürlükleri, evlat edinme dosyalarını ivedilikle Genel Müdürlüğe gönderir. Evlat edinme talepleri kabul edilen müracaatçıların dosyaları Genel Müdürlükçe de uygun görülmesi durumunda bir başka İl’e sevk edilir. Çocuğun yerleştirilmesi halinde çocuk ve ailenin dosyaları evlat edinme işlemini gerçekleştirmekten sorumlu olan ailenin ikamet ettiği İl Müdürlüğüne gönderilir.
Yurt dışında ikamet eden T.C. Vatandaşları ile yabancı uyruklu ailelere çocuk yerleştirme sırası geldiğinde, aileye çağrı yapılırken çocuğa ilişkin bilgiler(Nüfus cüzdanı örneği,korunma kararı örneği,terk ise emniyet belgeleri,rıza mahkemesi kararı,sağlık durumu hakkında doktor raporu.,sosyal inceleme raporu...) de aynı gün Genel Müdürlükte olacak şekilde gönderilir.Aileye çağrı yapılırken çocuğu görmeye gelmeden önce bulunduğu ülkede dosyasını hazırlamaktan sorumlu birimle gelişmeye ilişkin görüşmeleri konusunda da bilgi verilir.
Yabancı uyrukluların ve yurt dışında ikamet eden T.C vatandaşlarının evlat edinme izinleri Genel Müdürün onayına bağlıdır. Yanlarına çocuk yerleştirilen ve yurt dışında yaşayan kişi ve aileler vasinin izni ve vesayet makamının onayı ile yurt dışına çıkabilir. Ancak, Evlat Edindirme Yerleştirme Formu ile Geçici Bakım Sözleşmesi’nin en geç bir hafta içinde Genel Müdürlükte olacak şekilde gönderilmesi gerekir.
İzleme
Evlat edinmek üzere yanlarına çocuk yerleştirilen müracaatçılar aşağıda belirlenen şekilde izlenir;
Evlat edinmesi uygun görülen müracaatçılara hukuki işlemleri tamamlanmadan önce misafir olarak çocuk yerleştirilir. Bu çocuklar için “Evlat Edindirme Geçici Bakım Sözleşmesi” düzenlenerek bir yıl süreyle Valilik Onayı alınır. Bu sürede çocuğa ilişkin gerekli işlemler tamamlanamadığı takdirde bir defaya mahsus olmak üzere yine Valilik Onayı ile altı aya kadar ikinci kez süre uzatımına gidilebilir. Çocuğun ailede misafir olarak kaldığı süre içinde görevli sosyal hizmet uzmanı aile ziyaretleri yaparak, ailenin çocuğa yaklaşımını denetlemenin yanı sıra danışmanlık hizmeti de verir. Bu süre sonuna kadar herhangi bir yasal engel olmadığı halde evlat edinmek üzere dava açmayanlardan ve yerleştirilen çocuğa karşı sorumluluklarını yerine getirmediği yapılan izlemeler sonucu tespit edilenlerden çocuk Valilik Onayı ile geri alınır. Bu gibi ailelerin dosyaları madde 14-c gereği iptal edilir.
Yurt dışında ikamet eden ve yanlarına çocuk yerleştirilen ailelerin bir yıllık izleme süresi içinde Uluslararası Sosyal Hizmetler Teşkilatı kanalıyla üçer aylık dönemler halinde periyodik takipleri yapılır.
Evlat edinen kişi ve ailelere mahkeme kararının kesinleşmesinden sonra, çocuğu kendi nüfus kütüğüne kaydettirme işlemleri hakkında bilgi verilir. Yeni çıkartılan nüfus kaydının bir sureti evlat edinme dosyasına konulur.
İl Müdürlükleri evlat edinecek aile ve evlat edindirilecek çocuklara ait form ve listeleri belirlenen süreleri içinde periyodik olarak Genel Müdürlüğe bildirmekle yükümlüdür.
İl Müdürlükleri yurt içinde ikamet eden kişi ve ailelere evlat edindirilmek üzere yerleştirilen çocuklara ilişkin “Evlat Edindirme Yerleştirme Formu” ile yasal olarak evlat edinme işlemleri tamamlanan çocuklar için “Evlat Edindirme Vaka Kapatma Formu” nu düzenleyerek en geç bir ay içerisinde Genel Müdürlükte olacak şekilde göndermekle yükümlüdür.
Formlar
Evlat edindirme işlemlerinde kullanılacak formlar Genel Müdürlükçe genelgelerle düzenlenir.
Yürürlük
08.09.1992 tarih ve 21339 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Kanun, Kanun Hükmünde Kararname, Tüzük, Yönetmelik Tasarılarının Hazırlanmasına İlişkin Esasların 2 inci maddesine dayanılarak Genel Müdürlük Hukuk Müşavirliğinin görüşü alınarak hazırlanan bu Yönerge Bakanlık Makamınca imzalandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer.
